Nieuwe architect in een nieuwe markt

nieuwe-architect

In de bouwwereld is een interessante ontwikkeling gaande, ingegeven door de crisis. De rolverdeling is aan het verschuiven, en er ontstaan samenwerkingsverbanden die eerder ondenkbaar waren. Waar de architect “vroeger” als bouwheer fungeerde, vindt hij zichzelf nu opnieuw uit. Wetende dat de architectenbranche is gehalveerd de afgelopen jaren, is dit pure noodzaak. Maar wie is die nieuwe architect? Een kennismaking.

Marktgericht

Van origine is een architect een kunstenaar, die zich idealiter alleen maar richt op het ontwerpen van mooie architectuur. Er worden nu, meer dan ooit, ondernemerskwaliteiten gevraagd. En een goede ondernemer weet waar de kansen liggen op dit moment. Marktkennis.

Neem bijvoorbeeld de leegstaande kantoren en kerken, die vragen om een transformatie. De duizenden woningen, die vragen om verduurzaming. De verschuivingen die nu in de zorg plaatsvinden, die vragen om een maatwerk oplossing. En particulieren, die nu weer massaal willen bouwen en verbouwen. De nieuwe architect weet waar de kansen liggen.

BIM manager

De meest in het oog springende ontwikkeling is wel die van Building Information Modelling, kortweg BIM. Met alle ontwerpteamleden, en later de bouwteamleden, werken in één 3D model om zo fouten in een vroegtijdig stadium te elimineren. Virtueel bouwen.

Veel architectenbureaus zijn al overgestapt op Revit of ArchiCad, omdat ze de meerwaarde en de toekomst van BIM op waarde hebben geschat. Opdrachtgevers eisen tegenwoordig BIM, en dat wordt alleen maar meer. Sterker nog, bouwen wordt straks assembleren. Het model wordt op de bouwplaats in elkaar gezet, foutloos. Zie de autoindustrie.

Architectenbureaus hebben altijd al een coördinerende rol gehad in het ontwerptraject, en daarom is de rol van BIM coördinator ze op het lijf geschreven. Ze zijn inhoudelijk het beste op de hoogte van het gebouw, en weten van nature waar de knelpunten liggen. Dat dit nog eens bevestigd wordt door zogenoemde clash-controls is alleen maar mooi meegenomen. De nieuwe architect kan dus een uitstekende BIM-manager zijn.

Samenwerking

Om een dergelijke rol te kunnen vervullen dient er samengewerkt te worden. En ook hier zijn architectenbureaus bijzonder creatief. Er zijn bureaus die voor andere bureaus het modelleerwerk verzorgen, er zijn ook bureaus die met ontwikkelende bouwers samenwerken. Twee verschillende werelden zou je zeggen, maar het gebeurt wél.

Dat komt ook omdat een aannemer complementair is aan een architect. Hij moet immers de uitvoering verzorgen, en als je in een vroeg stadium bij elkaar komt scheelt dat alle partijen een hoop werk en frustratie. De architect kan kenbaar maken hoe het eruit moet zien, de aannemer kijkt hoe hij dit het beste kan uitvoeren zonder de esthetica uit het oog te verliezen. Dat geeft hele andere verhoudingen dan bij een aannemer die met een te scherpe prijs een aanbesteding heeft gewonnen.

Flexibiliteit

Nu de markt weer iets aantrekt, is er al gauw onvoldoende bezetting om het werk af te krijgen. Alleen de harde kern is overgebleven. Vast personeel past niet meer bij de huidige hollen-of-stilstaan cultuur van een architectenbureau. Opdrachten kunnen maanden stilliggen om wat voor onbenullige reden dan ook. En start het project weer op, dan moet het op stel en sprong afgerond worden.

Een hele onvoorspelbare situatie dus, met veel piekmomenten. Daarom formeert de nieuwe architect een betrouwbare flexibele schil om dit op te vangen. Dat kan tijdelijk personeel zijn, maar in het ideale scenario is het een zzp-er die het bureau kent en weet wat er gevraagd wordt. Zo zie je dat ontslagen personeel weer opnieuw wordt aangenomen als zzp-er. Of mensen die, zoals ondergetekende, voor zichzelf beginnen als flexibele schil voor architectenbureaus.

Marketing

Je kunt nog zo mooie architectuur maken, je moet het ook weten te vermarkten. Marketing hoeft tegenwoordig niets te kosten, alleen je kostbare tijd dan. Het gaat om drie pijlers: website, netwerk en social media.

Een goede website moet een bron van kennis en kunde zijn. Een bureau dat gespecialiseerd is in duurzaam bouwen, heeft hier een aantal artikelen aan gewijd. Over ervaringen uit het verleden, de anekdotes uit de uitvoering, over actuele projecten en over de visie op de toekomst. Als dit goed ingericht is, word zo’n artikel sneller gevonden. In de zoekresultaten van Google welteverstaan. Er komen dus alleen mensen op de site die iets concreets zoeken waar dit bureau alles van af weet. Zonde om die informatie alleen in nieuwsbrieven te stoppen, met een beperkt bereik.

Waar de website het digitale visitekaartje is, zijn de directie en het personeel de fysieke versie ervan. Zij laten zich zien op bijeenkomsten en congressen waar potentiële klanten ook komen. Zo ben ik pas benaderd door een architectenbureau die ik op een BIM congres heb ontmoet. Vanaf eind september ga ik daar werken als Revit modelleur. Het geeft maar aan hoe belangrijk het opbouwen van een netwerk is.

Op social media worden de website-artikelen en alles wat interessant kan zijn voor de doelgroep gedeeld. Niet met als doel om direct klanten te scoren, maar om kennis te delen en de expertise van het bureau te onderstrepen. Zo bouwt de nieuwe architect naam op als expert en blijft het op de radar van de doelgroep. Vroeg of laat zal die moeite uitbetaald worden, want delen is het nieuwe krijgen.

bouwkundePro

ing. Maurice van Dinther